طراحی سیاه قلم

طراحی سیاه قلم در حالت کلی طراحی نوع خاصی از هنرهای تجسمی است ، هنرمند در طراحی از ابزار به خصوصی استفاده می کند تا طرح مورد نظر خود را بر روی متریال خاصی از جمله کاغذ ، مقوا و… نمایان سازد.

( در حالت کلی طیف ابزار مورد استفاده در طراحی بسیار گسترده است. )

تاریخچه ی طراحی سیاه قلم :

طراحی سیاه قلم از قدمتی طولانی در فرهنگ ایران کهن برخوردار است به نحوی که از قرن هفتم هجری طراحان ، نقاشانی یا به اصطلاح نگارگرانی بودند که از این حرفه استفاده می کردند و آثار هنری ماندگاری خلق کردند ؛ که هم اکنون نیز بسیار مورد توجه هنرمندان واقع است و هنوز هم هنرمندان امروزی از سبک نقاشی ها و طراحی های سیاه قلم الهام می گیرند تا آثاری قدرتمند همچون آثار آنها خلق کند.

همانطور که از نام این هنر مشخص است و پیشتر نیز متذکر شدیم سیاه قلم نوعی طراحی است که از ذغال یا مداد ذغالی برای طراحی بهره می گیرد در زمان های قدیم که هنوز مدادهایی به این شکل ظاهری اختراع نشده بود

زغال را با پودر کربنات کلسیم ترکیب می کردند که حاصل این ترکیب را به نام پودر ” مل ” می شناختند و در اصطلاح به آن ذغال مل می گفتند و به جای مدادهای متنوعی که در حال حاضر در بازار موجود است از قلمو برای خلق آثار خود استفاده می کردند اگر بخواهیم مستقیما به هنرمندانی که از سیاه قلم استفاده می کردند اشاره کنیم باید بگوییم که اکثر شاگردان کمال الملک شیفته ی این هنر زیبا بودند و بسیاری از آنها از جمله هنرمندان مشهور و صاحب نامی در سبک نقاشی سیاه قلم هستند.

انواع ذغال در طراحی سیاه قلم:

در مقایسه با مدادهای طراحی زغال جنس متفاوت تری دارد در طراحی سیاه قلم گاها از زغال هایی استفاده می شود که ضخیم تر ، مشکی تر و روان تر است . البته طراحانی هستند که از ذغال به مانند یک مداد استفاده می کنند که در این صورت این امکان برایشان فراهم می شود که از زغال به عنوان یک ابزار طراحی قدرتمند استفاده نمایند که به واسطه ی آن می توانند سایه پردازی های زیبا ، هاشور زنی های حرفه ای و طرح هایی در ابعاد بزرگ و خارق العاده ایجاد نمایند .

مداد زغالی:

از ابزارهایی که در کلاس های طراحی سیاه قلم مورد استفاده قرار میگیرد مداد ذغالی است که در تکنیک های مختلفی کاربرد دارد و در خلق اثری هنری به هنرجو کمک می کند.

مداد زغالی نامی است که بر ذغال فشرده شده نهاده اند همانطور که از نام آن مشخص است این نوع ذغال طراحی سیاه قلم از قطعه زغالی تشکیل شده است که در پوششی از چوب قرار گرفته است در ظاهر همان مداد طراحی است اما از لحاظ ویژگی دقیقا ویژگی زغال را دارد درواقع تنها تفاوت آن در ظاهر است که شباهتی به مداد های طراحی معمولی دارد.

خب تا اینجای کار مداد زغالی تفاوت خاصی با زغال هایی که در قسمت فوق توضیح آن را ارائه دادیم ندارد اما به این نکته توجه کنید که این نوع زغال از آنجا که ظاهری شبیه به مداد دارد پس قابلیت تراش شدن و نازک شدن نوک آن را نیز دارد پس با استفاده از این زغال ها هنرمند قادر است طراحی های ظریف تر ، طرح های هایپررئال و فتورئال خلق کند.

زغال هایی به شکل چوب های فشرده :

معمولا این نوع از زغال ها در دو نوع سخت و نرم در بازار موجود است اگر جنس آن سخت باشد رنگ خاکستری تولید می کند و در طراحی هایی کاربرد دارد که هنرمند قصد استفاده از تناژهای خاکستری را دارد و بالعکس زغال هایی که نس نرم تری دارند در طراحی هایی کاربرد دارد که هنرمند قصد استفاده از رنگ مشکی مطلق و تیره را دارد شاید برایتان سوال بر انگیز باشد ، که سخت و نرمی این نوع زغال را چه چیزی تعیین می کند در تهیه ی این نوع زغال از نوعی چسب استفاده می گردد که هرچقدر میزان چسب موجود بیشتر باشد میزان سختی این نوع زغال ها نیز بیشتر خواهد بود.

در طراحی سیاه قلم با استفاده از این نوع زغال ها هنرمند میتواند در قسمت هایی از کار فشار دست را افزایش و در قسمت هایی فشار دست را کاهش داد به همین شکل می توان نقاشی سیاه قلم چشم نوازی را خلق کرد

پودر ذغال :

همانطور که از نام آن پیداست پودر زغال حالتی پودری دارد که بسیار نرم است و معمولا برای استفاده در طرح های سیاه قلم از قلم مو برای استفاده از پودر زغال استفاده می گردد.

با استفاده از پودر زغال هنرمندان می توانند در آثار خود سایه هایی را ایجاد نمایند و به نقاشی خود جلوه ی بیشتری اعطا کنند ، پودر زغال معمولا در طرح های رئالیستی و طراحی چهره استفاده می شود .

ابزار مورد نیاز در طراحی سیاه قلم:

طراحی سیاه قلم نیز همانند هر هنر دیگری مستلزم ابزار به خصوصی است که هنرجو برای آموزش صحیح به آن نیازمند است در این قسمت قصد داریم شما عزیزان را با ابزار مورد نیاز برای طراحی سیاه قلم آشنا سازیم.

ابزار مورد نیاز برای طراحی سیاه قلم:

مقوا
پاستل گچی سفید و طوسی
کاتر
کنته سفید
پاک کن مدادی
پاک کن مثلثی
پاک کن خمیری
تخته شاسی
دستمال کاغذی
در مورد مقواهای استفاده شده در کلاس طراحی سیاه قلم باید توضیحاتی ارائه دهیم ، انواع مقواهایی که در طراحی سیاه قلم استفاده می گردد میتوان به اشتنباخ ، فابریانو ، کالر اشاره کرد که هر آموزشگاه بر اساس متد اساتید خود از نوع خاصی از این مقواها استفاده می نماید.

البته این سه نوع مقوا از لحاظ جنس با یکدیگر تفاوت هایی دارند که به جهت همین تفاوت ها است که اساتید بر کار بر روی نوع خاصی از آن اصرار دارند هر کدام از این مقواهای مذکور از لحاظ گراماژ متفاوت هستند و معمولا اساتید ما برای طراحی سیاه قلم از گراماژ 180 الی 220 استفاده می نمایند که از بین این بازه نیز با توجه به نوع طرحی که در حال آموزش است گراماژ مربوطه به هنرجو پیشنهاد می گردد.

موفق باشید...